Formy zatrudnienia
Równie często stosowane formy zatrudnienia to umowy cywilnoprawne. Regulowane one są przez kodeks cywilny:
- umowa o działo (art. 627-646 kc)
- umowa zlecenie ( art. 734-751 kc)
- umowa agencyjna ( art. 758-7649 kc)
- kontrakt menadżerski (stosuje się przepisy art. 734-751 kc)
Umowy cywilnoprawne cieszą się dużym powodzeniem ponieważ, charakteryzują się dużą swobodą wykonawcy w wyborze sposobu wykonania pracy, wykonawca jest niezależny od zleceniodawcy. Natomiast dla pracodawcy (zleceniodawcy) taka umowa wiąże się z niższymi kosztami oraz możliwością szybkiego rozwiązania umowy.
Jeśli chodzi o koszty zatrudnienia pracownika na podstawie umowy cywilnoprawnej, to najwyższe są one z tytułu umowy zlecenia. Od 2016 roku weszły z życie przepisy, które zobowiązują do opłacania za zleceniobiorcę wszystkich składek społecznych (tak jak na umowie o pracę), póki łączny miesięczny przychód pracownika z wszystkich posiadanych umów nie przekroczy wynagrodzenia minimalnego. W ten sposób rząd chce ograniczyć zatrudniania na podstawie umów cywilnoprawnych na rzecz nawiązywania stosunku pracy.
Wśród umów cywilnoprawnych wyróżniamy:
Umowę zlecenie
Umowa zlecenie inaczej nazywana “umową starannego działania”, podpisywana jest pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą. Przedmiotem umowy powinno być wykonanie określonej czynności prawnej. W przeciwieństwie do umowy o dzieło, przedmiotem umowy nie jest rezultat końcowy. Co ważne umowa zlecenie nie musi być wykonywana za wynagrodzeniem, jeśli strony umowy tak ustalą w umowie.
Od 2017 roku wszystkie umowy zlecenia podlegają obowiązkowemu oskładkowaniu (składki emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne i dobrowolne chorobowe) do momentu przekroczenia miesięcznego przychodu z wszystkich tytułów do ubezpieczenia - 2000 zł brutto (pod warunkiem, że nie jest zwolniony z opłacania tych składek).
Umowę o dzieło
Stronami umowy jest wykonawca i zamawiający. Umowa o dzieło nazywana jest inaczej umową rezultatu. Oznacza to, że przedmiotem umowy jest wykonanie konkretnego, określonego dzieła przez wykonawcę, za wynagrodzeniem wypłaconym przez zamawiającego. Wynagrodzenie minimalne nie jest określone przez przepisy.
Umowa o dzieło nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych, co znaczy, że wykonawca nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnym.
Zarówno umowę zlecenie, jak i z umowę o dzieło należy udokumentować rachunkami, na podstawie których wypłacone jest wynagrodzenie. W obu przypadkach wynagrodzenie podlega opodatkowaniu. Przy umowach cywilnoprawnych można stosować koszty uzyskania przychodu, które w podstawowej stawce wynoszą 20% lub 50% w przypadku, kiedy zleceniobiorca/wykonawca korzystają z praw autorskich.
Formy zatrudnienia regulowane kodeksem cywilnym to również umowa agencyjna oraz kontrakt menedżerski.