Jak wygląda kariera w controllingu?
W większości firm w działach finansowych panuje aktualnie bardzo intensywny czas – budżetowanie, forecastowanie, domykanie bieżącego roku kalendarzowego, plany na kolejny, etc. Ostatni kwartał roku to istny galimatias, a nadgodzinom nie ma końca. Doświadczeni finansiści przywykli do tego stanu, z nadzieją patrząc na kolejny rok. Tutaj warto się zatrzymać: kolejny rok. Może to właśnie ten rok, aby coś zmienić? Ten moment na chwilę przemyślenia. Czas na rekonesans i sprawdzenie, czy nie zboczyliśmy ze swojej ścieżki. No i podjęcie decyzji – jaki jest mój następny krok zawodowy? |
Którędy droga? Ścieżki kariery w dziale finansowym
Szeroko pojęta branża finansowa daje możliwość zatrudnienia specjalistom w wielu dziedzinach: od bankowości, przez audyt, controlling czy księgowość, skończywszy na consultingu i zarządzaniu. W tym artykule skupimy się na controllingu. Wielu pracowników i pracodawców funkcjonujących na różnych poziomach stanowisk, w różnych firmach pyta mnie o modelowe ścieżki kariery, oczekiwania wobec kandydatów oraz średnie rynkowe płace na danym stanowisku.
Oczywiście ostateczny kształt zależy od wielu czynników, na przykład: wielkości firmy, kraju pochodzenia, całej struktury organizacyjnej, poziomu innowacyjności i stopnia rozwoju organizacji. Z reguły w dużych międzynarodowych firmach mówi się o strukturach macierzowych, gdzie zwiększone są możliwości rozwoju i szanse na sprawne awansowanie na kolejne szczeble kariery. Poza tym co możne zaoferować firma, bez wątpienia ważne są również naturalne predyspozycje pracownika, talent i stopień zaangażowania w pracę. Na każdym etapie ścieżki kariery pojawia się nieco inna motywacja oraz inne podejście do szukania kolejnych wyzwań zawodowych. Poniżej opisane zostały najczęstsze kierunki rozwoju w zależności od obecnego miejsca na rynku pracy:
- Millenialsi myślący o karierze w controllingu
Rozpocznijmy od sytuacji, gdy na ścieżkę pracy w controllingu wstępują młodzi, otwarci na rozwój zawodowy kandydaci – przedstawiciele pokolenia Y, czyli tak zwanych Millenialsów. Co odróżnia ich od pokolenia X? Dobre wykształcenie, proaktywność, motywacja do poznawania nowych obszarów, innowacyjność, wielozadaniowość, szukanie wyzwań, dobre umiejętności narzędziowe i obycie w świecie nowych technologii oraz biegła znajomość często kilku języków obcych. Z drugiej strony natomiast jest to grupa trudna do współpracy, której aktualny rynek pracy wciąż się uczy. Wynika to często z dużego rozproszenie uwagi – trudność w koncentracji na jednym zadaniu, uzależnienie od nowych technologii i bycia aktywnym w sieci, dużej chęci do zmian, a w związku z tym niekiedy braku pokory i determinacji. Bardzo dużo zależy od indywidualnego podejścia kandydata, niemniej najczęściej kandydaci z generacji Y szukają pracy w dużych, znanych międzynarodowych firmach, korporacjach, gdzie poza ciekawymi zdaniami, mają dostęp do wysokich standardów pracy i nowoczesnych narzędzi pracy.
| Staż pracy | do około 1,5 roku doświadczenia w controllingu |
| Kluczowe wymagania | kierunkowe wykształcenie, biegła / bardzo dobra znajomość co najmniej jednego języka obcego, kandydaci mocni narzędziowo – otwarci na poznawanie nowych narzędzi pracy i szybko się uczący |
| Najczęściej zajmowane stanowiska | asystent ds. analiz, asystent kontrolera finansowego, młodszy analityk finansowy, młodszy specjalista ds. controllingu |
| Kierunek rozwoju | analityk finansowy, specjalista ds. controllingu, analityk biznesowy, kontroler finansowy |
- Specjaliści z pierwszymi doświadczeniami w controllingu
Kandydaci, którzy posiadają już pierwsze cenne doświadczenia zawodowe. Są to osoby, które najczęściej mają już określone swoje dalsze preferencje na rozwój zawodowy. Jest to też równocześnie, najczęstszy moment zmiany pracy, szczególnie w przypadku osób, których kariera zawodowa związana była do tej pory z jedną firmą, a którym obecny pracodawca nie może zaproponować dalszych perspektyw rozwoju.
| Staż pracy | od 1,5 roku do około 4 lat doświadczenia w controllingu |
| Kluczowe wymagania | kierunkowe wykształcenie, biegła / bardzo dobra znajomość co najmniej jednego języka obcego, znajomość narzędzi pracy - Excel, systemy klasy ERP etc., samodzielność, odpowiedzialność, rzetelność, proaktywność, inicjatywa i szukanie nowych rozwiązań, inwestowanie w rozwój – szkole, mile widziane również rozpoczęte kwalifikacje CIMA / ACCA |
| Najczęściej zajmowane stanowiska | analityk finansowy, specjalista ds. controllingu, analityk biznesowy, analityk sprzedaży, młodszy kontroler finansowy, kontroler finansowy |
| Kierunek rozwoju | specjalista ds. controllingu, starszy analityk finansowy / biznesowy / sprzedaży, kontroler finansowy, kontroler biznesowy, kontroler fabryki |
- Specjaliści z kilkuletnim doświadczeniem w controllingu
Pracownicy z tej grupy posiadają już nie tylko solidne podstawy merytoryczne, ale także praktykę w dziedzinie wykorzystania systemów informatycznych w finansach (również często we wdrożeniach), są ekspertami w dziedzinie sprawozdawczości finansowej (znajomość UoR, MSR/MSSF lub też US GAAP i German GAAP). Są to osoby, które swoje dotychczasowe doświadczenia wykorzystują w celu wypracowania lepszych rozwiązań – usprawnień, optymalizacji etc. Zdarza się, że wspierają także biznes w podejmowaniu dalszych decyzji strategicznych. W tej grupie głównym czynnikiem determinującym zmianę pracy jest chęć nowych wyzwań, jak również dla zainteresowanych – rozwój w kierunku menedżerskim.
| Staż pracy | od około 5 lat do 8 lat doświadczenia w controllingu |
| Kluczowe wymagania | wykształcenie kierunkowe, mile widziane profesjonalne kwalifikacje CIMA/ ACCA, znajomość różnych narzędzi pracy i systemów, znajomość międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej, biegła/bardzo dobra znajomość języka obcego, doświadczenie na samodzielnym, odpowiedzialnym stanowisku w controllingu, analizy i optymalizacje procesów oraz wsparcie w decyzji strategicznych Dyrektora Finansowego |
| Najczęściej zajmowane stanowiska | starszy analityk finansowy, starszy specjalista ds. controllingu, kontroler finansowy / kontroler biznesowy |
| Kierunek rozwoju | kontroler finansowy (w strukturach międzynarodowych, np. na region CEE, EMEA, itp.), kontroler fabryki, szef działu controllingu, menedżer finansowy, dyrektor finansowy |
- Dojrzali i doświadczeni eksperci w obszarze controllingu
Dla kandydatów z tak bogatym stażem pracy pożądanym stanowiskiem jest zwykle rola dyrektora finansowego lub samodzielna ekspercka rola wspierająca bezpośrednio Zarząd (wynika to z faktu, że nie wszyscy kandydaci, mają potrzebę rozwoju w kierunku menedżerskim). Dzięki szerokiemu spojrzeniu na procesy zachodzące w firmie i gruntownym doświadczeniom są to osoby, które maja kluczową rolę w podejmowaniu finansowych decyzji strategicznych w organizacji. Są to kandydaci od których oczekuję się dużej wiedzy, profesjonalizmu, kandydaci z szerokim zakresem odpowiedzialności, decyzyjnością, czego owocem jest atrakcyjne wynagrodzenie.
| Staż pracy | około 9 lat doświadczenia w controllingu i więcej |
| Kluczowe wymagania | wykształcenie kierunkowe, mile widziane profesjonalne kwalifikacje CIMA/ ACCA, znajomość różnych narzędzi pracy i systemów (udział we wdrożeniach), znajomość międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej, biegła/bardzo dobra znajomość języka obcego, sukcesy i osiągnięcia na stanowisku, doświadczenie managerskie, doradztwo strategiczne, współpraca z instytucjami zewnętrznymi, w przypadku stanowiska dyrektora finansowego często odpowiedzialność nie tylko za controlling, ale również dział księgowości, podatków, audytu i treasury (w zależności od struktury firmy) |
| Najczęściej zajmowane stanowiska | kontroler finansowy, kontroler biznesowy, kontroler regionalny, kontroler fabryki, szef działu controllingu, menedżer finansowy |
| Kierunek rozwoju | szef działu controllingu, menedżer finansowy, dyrektor finansowy |
A co z wynagrodzeniem?
Znając już swoje miejsce na rynku i kierunek, do którego chcemy dążyć, na pewno warto skonfrontować swoje obecne wynagrodzenia z tym, które oferuje rynek. Ta wiedza jest ważna niezależnie od tego czy jesteśmy na etapie zmiany pracy, czy też negocjacji warunków finansowych z bieżącym pracodawcą przy okazji awansu. Dbajmy o to, aby mieć najświeższe informacje z rynku pracy. Możemy to robić poprzez obserwowanie swojej branży w sieci – liczne portale branżowe, raporty płacowe (i nie tylko), a także poprzez kontakt z headhunterami, którzy w rynku pracy obracają się na co dzień.
Jak potwierdzają nasze obserwacje i wyniki raportu płacowego bieżąca sytuacja na polskim rynku pracy pozwala specjalistom i menedżerom snuć z optymizmem dalsze plany rozwojowe. Stabilna sytuacja ekonomiczna i liczne inwestycje zagraniczne dają poczucie bezpieczeństwa oraz otwierają atrakcyjne możliwości rozwijania kariery. Dla pracodawców wyzwanie stanowi okiełznanie rynku kandydata. Od dłuższego czasu rynek pracy aż huczy od wiadomości rynku kandydata, czyli sytuacji niedoboru kandydatów posiadających doświadczenia i kompetencje poszukiwane przez pracodawców. Wygrają nie firmy, które przyciągną do siebie najlepszych pracowników, ale organizacje, które będą w stanie utrzymać ich w strukturach, zgodnie z zasadą 3xZ: zdobądź, zapłać, zatrzymaj.
Od czego wobec tego zależy obecnie wysokość wynagrodzenia pracownika? Kluczowymi czynnikami determinującymi wysokość oferowanych wynagrodzeń w szeroko rozumianych finansach, są:
- doświadczenie zawodowe na tym samym lub analogicznym stanowisku,
- wielkość firmy, w której kandydat zdobywał doświadczenie,
- znajomość języków obcych,
- odniesione sukcesy,
- miękkie umiejętności interpersonalne,
- specyfika regionalna.
W ostatnim roku dało się zauważyć, że zjawisko rynku kandydata opanowało również rynek pracy finansistów. Pracodawcy zmuszeni byli do większej rywalizacji o poszukiwanych pracowników, co znalazło swoje konsekwencje między innymi we wzroście wynagrodzeń. W dalszym ciągu obserwujemy rozwój obszaru SSC/BPO w Polsce, przez kolejne inwestycje korporacji, które widzą korzyści otwieraniu u nas centrów usług wspólnych, przenosząc tu coraz bardziej zaawansowane procesy z zakresu finansów, w tym księgowości, controllingu czy podatków. Dobra koniunktura wpływająca na powstawanie nowych miejsc pracy pozwala snuć przypuszczenia utrzymania się tego trendu także w przyszłości.
Oznaczenia benefitów:
1 – dodatkowe świadczenia, które uznajemy jako standard w konkretnej branży (np. telefon komórkowy lub samochód służbowy będące narzędziami pracy)
2 – dodatkowe świadczenia, które wykraczają ponad standard, jednak są limitowane (np. dodatkowy dzień wolny, samochód służbowy do użytku prywatnego)
3 – nielimitowane świadczenia dodatkowe, znacznie wykraczające poza przyjęty w branży standard.
Zapoznaj się z pełnym Raportem Płacowym
Cel
Niezależnie od posiadanego wykształcenia i doświadczenia dla większości kandydatów droga do kariery w branży finansowej stoi otworem. Kluczem jest ustalenie konkretnego punktu, w którym pragniemy się znaleźć na końcu swojej ścieżki zawodowej. Wtedy też inicjatywa i motywacja do pracy prowadzą do celu, po drodze zdobywając odpowiednie niezbędne doświadczenia i kwalifikacje. Życzę Państwu powodzenia w pokonywaniu kolejnych szczebli kariery, determinacji oraz wielu sukcesów zawodowych!
Małgorzata Sułkowska |
Jestem konsultantem w zespole Antal Finance & Accountancy. Jako headhunter zajmuje się realizacją rekrutacji na stanowiska eksperckie i menedżerskie w zakresie finansów i księgowości, szczególnie w firmach z obszaru: retail, FMCG, pharma i produkcja. Poza kilkuletnim doświadczeniem w branży, posiadam wykształcenie kierunkowe (Finanse i Rachunkowość na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu oraz Psychologia w Biznesie na Uniwersytecie SWPS), które dodatkowo pomaga mi w efektywnej selekcji kandydatów i realizacji powierzanych procesów rekrutacyjnych. W pracy lubię być nie tylko rekruterem, ale również partnerem dla biznesu, wsparciem dla moich kandydatów i klientów.
Aby przejść do pełnej oferty Antal Finance & Accountancy, kliknij tutaj.
